Thử với giống lúa thơm Hương Xuân

Hương Xuân là giống lúa thuần do Công ty TNHH giống cây trồng Miền Trung chọn tạo từ lúa Jasmine 85, lúa có thời gian sinh trưởng khoảng 90-105 ngày. Là giống lúa cứng cây, ít bị đổ ngã và có khả năng chịu nóng, chịu lạnh khá và chịu phèn tốt. Hương Xuân có hạt gạo dài đẹp, trong suốt, ít bị bạc bụng, cơm ngon, có vị đậm, mềm, đặc biệt khi nấu để nguội vẫn mềm, có hương thơm đặc trưng. Bà Huỳnh Thị Kim Mai, Giám đốc Công ty TNHH giống cây trồng Miền Trung, cho biết: "Hương Xuân là giống lúa thuần được chọn tạo từ Jasmine 85, lúa cứng cây, chống đổ ngã tốt, chất lượng gạo ngon. Công ty đã chọn tạo ra giống lúa này với mục đích ban đầu là có thể đưa vào trồng tại miền Trung với các điều kiện sản xuất rất khắc nghiệt, không thể trồng được giống lúa Jasmine 85. Từ thành công tại miền Trung, công ty đã đưa giống lúa Hương Xuân vào sản xuất thử tại một số tỉnh, thành vùng ĐBSCL".

Giống lúa Hương Xuân đã được Công ty TNHH giống cây trồng Miền Trung phối hợp Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ và HTX Khiết Tâm sản xuất thử với quy mô 10ha trong vụ hè thu 2017. Theo ông Nguyễn Ngọc Huấn, Giám đốc HTX Khiết Tâm, giống Hương Xuân được gieo sạ hàng với mật độ 100kg/ha. Tổng các chi phí đầu tư cho sản xuất lúa (phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, công làm đất, chăm sóc…) vào khoảng 8.649.000 đồng/ha, năng suất lúa ước đạt 6,07 tấn/ha, lúa tươi được doanh nghiệp bao tiêu với giá 5.500 đồng/kg.

Ngày 6-7, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ đã phối hợp Công ty TNHH giống cây trồng Miền Trung tổ chức hội thảo đầu bờ tại HTX Khiết Tâm nhằm đánh giá giống lúa Hương Xuân đang sản xuất thử tại địa phương trong vụ hè thu 2017. Qua tham quan thực tế ruộng lúa sạ vào ngày 7-4-2017 và so sánh với nhiều giống lúa đang sản xuất tại địa phương, nhiều nông dân, doanh nghiệp và các đơn vị thuộc ngành nông nghiệp thành phố đánh giá cao với khả năng chống chịu tốt với nhiều yếu tố thời tiết khắc nghiệt. Chất lượng gạo ngon, có tiềm năng trong phát triển sản xuất các sản phẩm gạo chất lượng cao, gạo sạch, gạo hữu cơ để tiêu thụ trong nước và xuất khẩu với giá cao.

Triển vọng phát triển

Hè thu được đánh giá là vụ sản xuất lúa có thời tiết khắc nghiệt nhất trong năm tại ĐBSCL do trời mưa và nắng đan xen, nền nhiệt thường luôn ở mức cao và nhiều loại sâu bệnh cũng dễ bùng phát. Do vậy, hằng năm trong vụ lúa hè thu, nông dân rất ngại sản xuất các loại lúa thơm vì sợ thời tiết bất lợi làm chất lượng lúa gạo không đảm bảo, khó bán được giá cao và lúa thơm cũng dễ bị nhiễm các loại sâu bệnh làm tăng chi phí sản xuất.

Thời gian qua, Jasmine 85 là loại lúa thơm cho chất lượng gạo ngon đã được phát triển sản xuất phổ biến tại ĐBSCL, nhất là trong vụ đông xuân. Tuy nhiên, qua nhiều năm giống lúa Jasmine 85 sản xuất tại nhiều địa phương có dấu hiệu bị thoái hóa làm giảm chất lượng lúa gạo, nhất là giảm mùi thơm. Mặt khác, lúa Jasmine 85 dễ nhiễm rầy nâu, bệnh đạo ôn và dễ bị ảnh hương năng suất, chất lượng khi gặp các điều kiện thời tiết bất lợi nên nông dân hạn chế sản xuất trong vụ hè thu. Theo ông Dương Quốc Toàn, Phó Giám đốc Công ty Lương thực Sông Hậu, lúa Hương Xuân có chất lượng gạo thơm ngon và một số đặc tính chống chịu sâu bệnh và thời tiết bất lợi tốt hơn so với lúa Jasmine 85 là cơ hội để nông dân, doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sản xuất, thích ứng biến đổi khí hậu và tạo ra sản phẩm hàng hóa mới có giá trị. Lúa gạo Hương Xuân nếu xuất khẩu có thể bán được giá cao. Tuy nhiên, do đây là giống lúa mới, cần phải khảo nghiệm một thời gian. Công ty sẽ phối hợp với ngành nông nghiệp thành phố và các bên liên quan để nghiên cứu và nếu nông dân phát triển sản xuất loại lúa này, Công ty có thể bao tiêu đầu ra. Ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc HTX Đồng Vạn, ấp Thầy Ký, thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, cho rằng: "Lúa Hương Xuân có hạt lúa đẹp, chất lượng gạo ngon, lại có thể sản xuất trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt của vụ hè thu. Nếu được doanh nghiệp cung ứng lúa giống và bao tiêu sản phẩm đầu ra với giá phù hợp, các xã viên HTX Đồng Vạn sẵn sàng hợp tác phát triển sản xuất loại lúa thơm này".

Ông Phan Văn Năm, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vĩnh Thạnh cho biết, trong quá trình phát triển sản xuất nông nghiệp tại địa phương, Vĩnh Thạnh luôn quan tâm thăm dò, tìm hiểu khả năng thích nghi của các giống lúa thơm ngon, đặc sản, tạo thuận lợi cho tiêu thụ nội địa và xuất khẩu. Giống lúa Hương Xuân góp phần cho huyện có thêm giống lúa thơm mới. Dù xuất phát từ lúa Jasmine 85 nhưng cũng là giống mới, có nhiều đặc tính tốt hơn. Vấn đề là doanh nghiệp cần có giải pháp liên kết với nông dân tạo ra giá trị tương xứng với chất lượng sản phẩm để khuyến khích nông dân sản xuất.

Thực tế cho thấy, thời gian qua nông dân tại HTX Đồng Vạn và một số HTX, tổ hợp tác khác trên địa bàn huyện Vĩnh Thạnh cũng liên kết với doanh nghiệp đưa vào sản xuất một số giống lúa mới giúp mang lại hiệu quả cao so với nhiều giống lúa được sản xuất phổ biến tại địa phương. Điển hình là giống lúa Nhật bước đầu đã được nông dân sản xuất theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp đã mang lại hiệu quả và niềm tin để nông dân có thể mạnh dạn sản xuất các giống lúa mới để đột phá về giá trị.