"Thế giới trái cây"

Cách trung tâm TPCT khoảng 16km, Phong Điền được ví như "thế giới trái cây", được phân vùng chuyên canh: xã Nhơn Ái, Mỹ Khánh nổi tiếng với dâu; xã Tân Thới, Nhơn Nghĩa có những vườn sầu riêng, chôm chôm bạt ngàn; vú sữa tập trung chủ yếu ở thị trấn Phong Điền, xã Trường Long, Giai Xuân, Nhơn Ái. Trong các vườn cây này, có khoảng 28 điểm vườn du lịch sinh thái.

Vườn du lịch sinh thái của ông Ba Tường (Trương Minh Tường) nằm bên rạch Trà Niền thuộc ấp Nhơn Lộc 1A, thị trấn Phong Điền, hội tụ đủ đặc sản trái cây của Phong Điền: dâu Hạ Châu, măng cụt, cam mật, vú sữa, ca cao… Đến vườn, du khách bơi xuồng theo các kênh mương trong vườn để khám phá, tận tay hái những chùm dâu chín mọng, căng tròn khoe sắc hai bên bờ. Trên các liếp vườn, cây vươn nhánh, che phủ tạo nên không gian thoáng mát, thi thoảng mới có vài ánh mặt trời lọt khe. Dưới kênh nước trong vắt, du khách có thể thấy từng bầy cá quẫy đuôi, bơi theo. Qua những khúc kênh uốn lượn, du khách phải khom người chui qua những cành cây chắn ngang, cảm giác như đi giữa rừng, cây cối bao phủ. Chỉ cần với tay lên, du khách có thể hái từng chùm dâu, thưởng thức tại chỗ. Ông Ba Tường cho biết: "Vườn này rộng 15.000m2, được phân thành nhiều liếp. Cá theo con nước vào các kênh mương sống tự nhiên. Tôi thường bơi xuồng đi vườn nên chúng dạn lắm". Anh Minh Sang, một du khách ngụ quận Ninh Kiều, TPCT, chia sẻ: "Vườn của ông Ba Tường đúng chất là vườn, không gian mát mẻ, cây trái sum suê. Đến đây, chúng tôi được hái và thưởng thức trái cây tại chỗ". Vườn của ông Ba Tường chỉ mới đưa vào phục vụ du khách khoảng 2-3 tháng nay, chủ yếu là những người quen. Hiện ông đang chỉnh trang vườn, bổ sung thêm dịch vụ để mở rộng đón khách trong thời gian tới.

Một số nhà vườn ở Ngã Ba Mương Điều, xã Nhơn Ái nổi tiếng với trái măng cụt. Mùa cao điểm của loại trái cây này là từ tháng 4 đến tháng 7 dương lịch. Chủ vườn liên kết với các điểm vườn ổi, táo, vú sữa, nhãn lân cận, thiết kế tour cho du khách trải nghiệm các nhà vườn bằng ghe. Dọc rạch Mương Điều còn nổi tiếng với những vườn vú sữa Lò Rèn. Đến đây đúng mùa (khoảng tháng 11 âm lịch đến tháng 2 năm sau), du khách được thưởng thức ngay tại vườn những trái vú sữa căng mọng, ngọt lịm. Theo rạch Mương Khai, du khách có thể tìm đến khu du lịch sinh thái Lung Cột Cầu (ấp Nhơn Thành, xã Nhơn Nghĩa) nổi tiếng có giống sầu riêng cơm vàng hạt lép. Đặc biệt ở Phong Điền còn có vườn ca cao nhà ông Lâm Thế Cương, thường gọi là Mười Cương, ở ấp Mỹ Ái, xã Mỹ Khánh. Nhà vườn này nổi tiếng trồng và chế biến ca cao. Tại đây, du khách có dịp tham gia vào những hoạt động thường ngày của gia chủ, đặc biệt là quy trình sản xuất ca cao thủ công, được thưởng thức ca cao tại chỗ. Du khách có thể học chế biến rượu, bột ca cao và chocolate.

Trải nghiệm văn hóa, làng nghề, ẩm thực

Đất miệt vườn Phong Điền còn được biết đến với nhiều nét văn hóa độc đáo. Ở đây có chợ nổi Phong Điền, khác với Chợ nổi Cái Răng chỉ buôn bán sỉ các loại nông sản, chợ nổi Phong Điền giữ nét đặc trưng chợ quê xưa, bán lẻ các loại trái cây, rau cải. Du khách có thể chèo ghe len lỏi vào chợ, thử ngã giá mua bán, trải nghiệm nếp sinh hoạt thường nhật của người dân trên chợ nổi miệt vườn. Hay du khách có thể ngồi trên các quán cà phê nằm dọc hai bên sông gần chợ nổi, thưởng thức nước dừa ngọt mát, tận hưởng làn gió mát và ngắm nhìn chợ nổi nhộn nhịp. Sau khi tham quan chợ nổi, khách quốc tế thường đạp xe quanh các khu di tích, điểm vườn gần đó để tìm hiểu, khám phá những nét đặc sắc về đất và người Phong Điền.

Du khách có thể ngồi trên đài cao, thưởng thức nước dừa và ngắm nhìn cuộc sống sinh hoạt của người dân ở chợ nổi Phong Điền.

Xuôi theo rạch Đìa Buồn, Phong Điền có làng nghề đan rổ, chằm nón, tồn tại hơn 45 năm với hơn chục hộ làm nghề. Bà Tư Kháng (Nguyễn Hồng Kháng, ngụ ấp Trường Phú 1B, xã Trường Long) chuyên đan rổ, bỏ mối ở các chợ. Năm nay, bà Tư Kháng đã 61 tuổi, đôi tay gân guốc nhưng vẫn nhanh nhẹn đan, lận, nức từng chiếc rổ. Bà chia sẻ: "Một cái rổ hoàn thành phải trải qua hơn chục công đoạn, từ chuốt, chẻ, vót đến đương, lận. Nghề tuy cực, nhưng vui vì tôi có dịp biểu diễn cho mọi người xem và hiểu thêm về nghề truyền thống của ông bà xưa". Bà Tư Kháng thường tham dự, trình diễn nghề truyền thống tại các kỳ hội chợ, ngày hội của Cần Thơ. Ông Võ Thành Giúp, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại Du lịch huyện Phong Điền, cho biết: "Làng nghề đang bị mai một nên địa phương gầy dựng đội ngũ nghệ nhân, trình diễn phục vụ du khách, vừa giúp người làm nghề có sinh kế, duy trì tài nghệ, vừa tạo thêm sản phẩm cho du lịch Phong Điền".

Đến Phong Điền, du khách không thể bỏ qua những món ngon nổi tiếng, như: gà um dâu Hạ Châu, bánh hỏi mặt võng Út Dzách, bánh canh gõ, ốc bát bửu… Thiên nhiên ưu đãi, sản phẩm phong phú cùng với sự sáng tạo, người dân Phong Điền tạo nên những món ăn độc đáo, đặc trưng. Chẳng hạn, bánh bầu của bà Trương Thị Hoa Lài (ấp Nhơn Lộc 1A, thị trấn Phong Điền) gây ngạc nhiên cho nhiều người. Bà Lài cho biết: "Đây là loại bánh gắn liền với tuổi thơ của tôi. Khi đó nhà nghèo, bà ngoại thường làm món bánh bột ăn kèm với bầu luộc, nước mắm chua. Để món ăn thêm hấp dẫn, tôi cho thêm thịt nướng kim tiền, ăn đỡ ngán mà ngon hơn". Bánh bầu mà bà Lài nói, đơn giản chỉ làm bằng bột gạo xay, mang luộc cùng bầu rồi xắt miếng, vậy mà ăn ngon lạ, nhất là khi có thêm thịt nướng kim tiền - món ngon nổi tiếng ở Phong Điền. Bà Lài nổi tiếng khéo tay, biết làm hơn chục loại bánh dân gian, như: bánh da lợn, bông lan, bánh kẹp, bánh ít, bánh con nhím… Đến nhà bà Lài, du khách sẽ được hướng dẫn làm bánh, được thưởng thức bánh nóng hổi thơm ngon tại chỗ. Trong khi đó, chị Nguyễn Phượng Loan (ấp Nhơn Lộc 1, thị trấn Phong Điền) cũng mang đến cho du khách nhiều món ăn độc đáo: bánh canh gõ, ốc mượn hồn hay chả giò trái cây Hạ Châu. Chị Phượng Loan cho biết, từ ký ức tuổi thơ về loại ốc chỉ sống ở vùng duyên hải miền Trung, chị sáng tạo nên món ốc mượn hồn, bằng cách dùng nguyên liệu địa phương là ốc bươu và tôm lóng để làm nên món ăn độc đáo. Món ăn này gây chú ý tại hội thi món ngon Phong Điền, trong Ngày hội sông nước miệt vườn Phong Điền năm 2014.

* * *

Phong Điền không chỉ là vùng đất cây lành trái ngọt mà còn mang đến cho du khách nhiều trải nghiệm bất ngờ, từ khám phá vườn cây đến văn hóa bản địa, làng nghề, ẩm thực. Không gian trong lành, yên bình và sự mộc mạc, hào sảng của những người dân Phong Điền hẳn sẽ níu chân du khách.