Tại Hội thi Nét đẹp Áo bà ba xưa và nay, trong khuôn khổ Ngày hội Du lịch Văn hóa chợ nổi Cái Răng, chúng tôi đã nghe nhiều người trầm trồ như vậy. Quả thật, một chiếc áo thiết kế không cầu kỳ nhưng có sức cuốn hút lạ thường, qua phần trình diễn trên sân khấu của các thí sinh lại cho thấy sự đa dạng và phong phú trong thiết kế, công dụng... Áo bà ba thời khẩn hoang, áo bà ba trong kháng chiến, áo bà ba trong đời sống đương đại, những chiếc áo đơn sơ trên ruộng đồng, sông nước, những chiếc áo trang trọng trong nghi lễ, tiệc tùng... Áo bà ba vì vậy mà chưa bao giờ lỗi thời, đơn điệu.

Hội thi Nét đẹp Áo bà ba xưa và nay chỉ sau 3 tuần phát động đã có gần 300 thí sinh đăng ký tham gia, không chỉ ở miền Tây sông nước mà lan rộng ra nhiều tỉnh, thành phố, có cả khu vực Tây Bắc. Không chỉ có những thiếu nữ đăng ký tham dự, mà các bà, các mẹ, các ông bố U40, U50... cũng hào hứng đăng ký tham gia. Chị Nguyễn Thị Kim Ngân, thí sinh đến từ tỉnh Tiền Giang, cho biết, chị rất yêu áo bà ba nên khi biết có hội thi tổ chức ở Cái Răng đã đăng ký tham gia ngay. Hội thi đã mang đến không gian tôn vinh áo bà ba đầy ấn tượng. Anh Trang Công Bắc, thí sinh đến từ phường Thường Thạnh, quận Cái Răng, nói: “Tôi thi chủ yếu là giao lưu, xem như một hoạt động trải nghiệm áo bà ba lý thú, không đặt nặng thành tích”.

Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc và thời điểm xuất hiện chiếc áo bà ba ở Nam Bộ nhưng có điểm chung là rất lâu đời, trở thành đặc trưng văn hóa trang phục của cư dân nơi đây. Có nhiều kiểu thể hiện áo bà ba, đơn cử như cổ lá trầu, cổ trái tim, trôn lá hẹ, tay ráp lăng, tay ngắn hay tay dài, áo túi hay áo ngoài, luông tay hay may máy... Đó là những tri thức dân gian đời truyền đời, người nối người gìn giữ nét duyên dáng của áo bà ba.

Ông Lê Văn Hoàng, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin quận Cái Răng, cho biết: 46 thí sinh vào vòng chung kết sẽ mặc áo bà ba, tham gia các hoạt động trải nghiệm Chợ nổi Cái Răng, các di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn quận... Qua đó, Ban Tổ chức mong muốn lan tỏa và tôn vinh giá trị của chiếc áo bà ba. Ông Nguyễn Phú, Ủy viên BCH Hội Người mẫu Việt Nam, Giám đốc Công ty Tây Đô Model, Trưởng Ban Giám khảo hội thi, chia sẻ: “Các thí sinh biết phối hợp áo bà ba với phụ kiện rất hay. Đó là chiếc khăn rằn, chiếc nón lá hay bó lúa, bó sen... làm cho phần trình diễn trở nên nền nã, duyên dáng. Sân chơi này đã thực sự tôn lên vẻ đẹp tuyệt vời của áo bà ba”.

Nhạc sĩ Trần Thiện Thanh sáng tác “Chiếc áo bà ba” với những ca từ mở đầu đầy chất thơ: “Chiếc áo bà ba trên dòng sông thăm thẳm. Thấp thoáng con xuồng bé nhỏ tới mong manh. Nón lá đội nghiêng, tóc dài con nước đổ...”. Không biết từ bao giờ, nhắc đến Cần Thơ, người ta lại nghĩ đến hình ảnh những cô gái tóc dài mặc áo bà ba chèo xuồng trên sông nước. Sự “mặc định” dễ thương đó làm cho Cần Thơ có thêm sự duyên dáng - duyên dáng áo bà ba.