Mục tiêu cơ bản của mô hình là xây dựng nền giáo dục (GD) mở, thực học, thực nghiệm, dạy tốt, học tốt; có cơ cấu và phương thức GD hợp lý gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng, chuẩn hoá, hiện đại hoá, dân chủ hoá, xã hội hoá và hội nhập quốc tế hệ thống GD… Đến nay có 18 trường từ mầm non, tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông, đã triển khai. Các trường được chọn đều xây dựng kế hoạch Trường điển hình đổi mới (ĐHĐM) phù hợp tình hình nhà trường, gắn kết với những yêu cầu đổi mới nêu trong nhiệm vụ năm học của cấp học và được Sở GD&ĐT phê duyệt. Trong thực hiện, các trường tăng cường bồi dưỡng Đội ngũ giáo viên (GV) và chỉ đạo các thầy cô đưa nội dung kế hoạch đổi mới vào việc xây dựng Kế hoạch GD năm, tháng, tuần theo quan điểm lấy học sinh (HS) làm trung tâm của quá trình GD. Các trường tổ chức nhiều hội thi, giao lưu, các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao theo chủ điểm hàng tháng. Tổ chức cho HS học tập, trải nghiệm ngoài nhà trường tại các khu di tích lịch sử, văn hoá, các cơ sở sản xuất, dịch vụ… nhằm trang bị cho các em năng lực và phẩm chất, định hướng, hình thành những kỹ năng cần thiết.
Cụ thể, ở bậc mầm non, năm học 2017-2018, các trường ĐHĐM tham gia Cuộc thi “Xây dựng môi trường GD lấy trẻ làm trung tâm” do Vụ GD Mầm non, Bộ GD&ĐT tổ chức. Kết quả: 2/2 sản phẩm tham gia đều được tặng Bằng khen; 100% các nhóm, lớp xây dựng môi trường theo hướng tích cực cho trẻ; 100% các cháu tích cực, hứng thú và chủ động khi tham gia các hoạt động tại nhà trường… Bậc tiểu học có trường TH Ngô Quyền (quận Ninh Kiều), và TH Bình Thuỷ (quận Bình Thuỷ) thực hiện trường ĐHĐM, kết quả GD năng lực, phẩm chất HS thông qua tổ chức các nội dung trải nghiệm cho thấy: 100% HS của 2 trường tham gia các hoạt động có tiến bộ vượt trội trong tiếp thu kiến thức, đặc biệt phát triển tốt các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết ở môn tiếng Anh do HS được thực hành trải nghiệm tương tác với GV bản ngữ. Đa số HS khối 4,5 biết chế biến một số thực phẩm, làm nhiều loại bánh dân gian, pha chế trà các loại. Có 1.067/2.363 HS của 2 trường được xoá mù bơi, đạt tỷ lệ 45,15%. Năm học 2017-2018 có 12 HS tham gia Hội thi giao lưu Robothon theo chủ đề “Hoá học xanh” cấp thành phố. Kết quả: 1 giải vô địch (đội có 2 em), 2 em giải nhì, 4 em đạt khuyến khích. Trong ngày hội giao lưu Robothon quốc tế tổ chức tại Philippines có 1 HS đạt giải tại cuộc thi Wecode. Trong học kỳ I năm học 2018-2019, 12 HS tham dự Robothon – Wecode quốc tế tại Thẩm Quyến (Trung quốc), kết quả: 1 giải vô địch (em Ngô Phi Yến, trường TH Bình Thuỷ), 1 giải Nỗ lực (em Mã Yến Bình, TH Ngô Quyền); và giải “Chứng chỉ tham gia vòng chung kết Finalist” (em Phan Hồng Minh Khôi, TH Ngô Quyền).
Ông Nguyễn Phúc Tăng, Trưởng Phòng GD Trung học, Sở GD-ĐT, nhấn mạnh: “Việc triển khai kế hoạch Trường ĐHĐM có tính lan toả rộng rãi, tạo bước đột phá chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả GD, góp phần giúp HS phát triển toàn diện, phát huy tốt tiềm năng sáng tạo của mỗi cá nhân, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện GD theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW. Chất lượng GD của 18 trường này vượt trội so với các đơn vị khác. Kết quả học lực, hạnh kiểm của các HS đạt và vượt các tiêu chí của trường chuẩn quốc gia, trong đó có việc giúp HS phát triển hài hoà về thể chất, tinh thần; định hướng và GD cho các em về giá trị và tình yêu đối với gia đình, quê hương; ý thức trách nhiệm với cộng đồng; hình thành nền nếp, thói quen trong học tập, sinh hoạt. Đội ngũ GV quan tâm đến HS và chuẩn mực trong công việc. HS có thái độ thân thiện, tích cực trong học tập, trong các hoạt động phong trào. Cảnh quan môi trường, đặc biệt là vệ sinh trường, lớp có nhiều tiến bộ. Về công tác xã hội hoá, trong 2 năm, các trường huy động được trên 4,2 tỷ đồng để tăng cường thiết bị dạy học và triển khai kế hoạch hoạt động”.
Tuy nhiên, sự thay đổi nhận thức của đội ngũ về GD theo yêu cầu chuẩn bị thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới chưa đồng đều. Chưa có nhiều đột phá về hình thức tổ chức dạy học, về kiểm tra đánh giá trong các trường… Năm 2019, ngành GD Cần Thơ triển khai thêm 13 trường, đồng thời có những giải pháp nâng cao hơn hiệu quả hoạt động của mô hình này. Trong phát biểu về hướng thực hiện giai đoạn tiếp theo, bà Trần Hồng Thắm, GĐ Sở GD&ĐT TP.Cần Thơ, chỉ đạo: “Các trường cần thường xuyên chăm lo bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn và sư phạm cho đội ngũ GV để đáp ứng được yêu cầu GD toàn diện HS theo chương trình GD phổ thông mới, trong đó cần có cơ chế cụ thể khuyến khích, ghi nhận sự chủ động, sáng tạo của các thầy cô giáo. Tổ chức hiệu quả hoạt động GD trong và ngoài giờ lên lớp. Hoạt động trải nghiệm cho HS phải có ý nghĩa thiết thực, hiệu quả, phù hợp đặc điểm tâm lí lứa tuổi của HS từng cấp học nhưng không gây tốn kém, phiền hà. Tranh thủ tối đa sự ủng hộ và cùng tham gia của phụ huynh, góp phần hình thành và phát triển các phẩm chất và năng lực được quy định trong Chương trình GD phổ thông tổng thể. Đẩy mạnh công tác xã hội hoá GD nhằm có thêm nguồn lực thực hiện hiệu quả kế hoạch trường ĐHĐM”.
Dịp này, GĐ Sở GD&ĐT TP.Cần Thơ tặng Giấy Khen cho 14 tập thể và 38 cá nhân có thành tích tốt trong thực hiện kế hoạch trường ĐHĐM năm học 2017-2018.
Đan Phượng